Woensdag 17 april 2013

Blog - Op de ochtend van de Waalse Pijl stond er in de Volkskrant een lezenswaardige column van de filosoof Hans Schnitzler. Het ging over de leugenaarsparadox, befaamd in filosofische kring, die draait om het verwarrende antwoord op de vraag: ‘Is deze zin waar of onwaar?’ Daar zal ik jullie niet verder over lastig vallen, het gaat er mij vooral om dat de paradox een uiterst boeiend en veelvoorkomend verschijnsel is. Schnitzler noemt er een paar: het feit dat we in Nederland een veiliger, langer en gezonder leven leiden dan ooit tevoren, maar dat we ons tegelijkertijd onveiliger en ongezonder voelen dan ooit. Of dat als Maurice de Hond ons een vragenlijstje voorlegt blijkt dat we als individu buitengewoon tevreden zijn over ons leven, maar dat als we dat extrapoleren naar de samenleving we ineens een heel stuk somberder blijken te zijn.

Pek en veren
Ook in de wielerwereld stikt het van de paradoxen. Zo waren we er na de bekentenis van Lance Armstrong van overtuigd dat de renners sinds de tweede helft van de jaren negentig van de vorige eeuw massaal aan de EPO waren. In Nederland leidde dat tot een reeks publicaties in de kwaliteitskranten en de val van het Rabobank team, terwijl men in minder calvinistische wielerlanden na een week alweer tot de orde van de dag overging. Ook KNWU-voorzitter Marcel Wintels (CDA, tenslotte) was ervan overtuigd dat de rot er in het oranje cyclisme flink in zat. Hij sloot met Richard Plugge (Blanco) en Daan Luijkx (Vacansoleil) een convenant om het kwaad met wortel en tak uit te roeien. Daarbij geholpen door het feit dat beide heren nog op zoek waren naar een sponsor voor de komende jaren. Intussen hadden Danny Nelissen en Michael Boogerd hun zonden al publiekelijk erkend. En wat had het hen opgeleverd? Publieke hoon en het verdampen van een aantal lucratieve contracten. De NOS had het analytische vermogen van de gedrogeerde winnaar van La Plagne ineens niet meer nodig, terwijl Eurosport zich schielijk ontdeed van de laatste Nederlandse wereldkampioen op de weg (al was het bij de amateurs). Paradox? Als je eerlijk voor je zonden uitkomt, daartoe op straffe van sociale uitsluiting aangemoedigd door met name de media, verdwijn je in de gierput. Les? Als men je vraagt of je ooit aan het spul hebt gezeten, blijf je – ook al word je door een bataljon ex-commando’s onderworpen aan waterboarding – keihard ontkennen dat je ooit een foute pil of pikuur in je omgeving hebt gezien. Vindt u het gek?

Vrijwel alles mag gezien worden
Nog een leuke paradox. Ex-journalist Richard Plugge, nu baas van het Blanco project – dat is op zich ook al een paradox - zei desgevraagd over het nul-resultaat van zijn eigen onderzoek: ‘We alles gedaan dat in onze macht lag en ik heb alle vragen gesteld die ik wilde stellen. En ik heb niet het idee dat er tegen me gelogen is. We gaan ervan uit dat de waarheid is verteld.’ Hetgeen meteen leidde tot een nieuwe paradox. Want hoewel Plugge ook Luis León Sanchez zijn vragenlijstje had voorgelegd - en de Spanjaard net als al zijn ploegmaten zijn handen in onschuld had gewassen - bleef hij hem toch aan de kant houden. Sanchez is daar nu zo kwaad over dat hij de UCI heeft ingeschakeld. Via de arbitragecommissie van de internationale wielerunie wil Sanchez afdwingen dat hij weer mag gaan koersen voor Blanco. En terecht! Intussen zet Blanco in een uiterste poging om een sponsor te verleiden tijdens de Tour de France de eigen tent open voor pottenkijkers van de NOS. En dat leidt opnieuw tot een paradox. Vrijwel alles kan en mag in beeld worden gebracht, zo luidde het in een persbericht van de ploeg. En laat dat ene, geniepige woordje vrijwel nou subiet tot een stuipreactie bij Mark van Driel, journalist bij de aan een dopingallergie lijdende Volkskrant, te hebben geleid. Wat mogen we dan niet zien, vroeg hij zich in een column af. ‘Een spuitje EPO is snel gezet. Een crème met testosteron vlot gesmeerd. Als ze niets vinden, is het allerminst zeker dat er bij Team Blanco geen doping is gebruikt.’ En zo is onze vriend Van Driel de geestelijk vader van een loepzuivere leugenaarsparadox. ‘Is deze zin waar of onwaar…?’