Dinsdag 12 april 2022

Elite men - Het is misschien het meest emotionele moment van de dag als de Oekraïnse renner Vitaliy Buts het podium in Izmir opkomt om de puntentrui in ontvangst te nemen. Prominent om zijn nek de Oekraïnse vlag, die meteen vastberaden de lucht in gaat. De 35-jarige veteraan, renner van het Turkse continental Sakarya BB Pro Team, moest onlangs halsoverkop zijn woonplaats Mykolaiv ontvluchten vanwege het oorlogsgeweld. Met achterlating van alles wat hij heeft wist hij uiteindelijk met zijn vrouw en twee kinderen Turkije te bereiken. Ondanks dat hij weken lang door het oorlogsgeweld niet kon trainen heeft hij maar één doel, voor Oekraïne de puntentrui veilig te stellen en thuis te brengen. Hij krijgt dinsdag het luidste applaus. 

De etappe van vandaag gaat van Çeşme naar Izmir, een niet al te lange rit, 121 kilometer in totaal. Bij de start vlak naast de haven is de sfeer ontspannen. Zoals gebruikelijk is er de traditionele dans voor het podium en tekenen de renners de presentielijst. Helemaal van een leien dakje gaat het het niet, de start is pas rond twaalf uur en de ploegen maken nog niet echt veel haast om paraat te staan. De paar renners die al wel zijn gearriveerd maken van de gelegenheid gebruik en scoren snel nog wat koffie en iets zoets in de VIP-tent.

En dus blijft het na een paar ploegen stil op het podium en is er tijd om de directe omgeving even te bekijken. Vlakbij de start ligt het kasteel van Çeşme. Een minaret torent over de indrukwekkende muren heen, oude kanonslopen sieren de ingang. Het bouwwerk is strategisch geleden op de heuvel aan de rand van de haven. Vanuit het kasteel hadden de vroegere bewoners direct uitzicht op het even verderop gelegen Griekse eiland Chios. Zij waren ook de oorspronkelijk bouwers van het fort totdat het in handen van de Ottomanen viel. Helaas hebben we geen tijd om een kijkje te nemen, de plicht roept.

Onze man in Turkije sprak vanmorgen voor de start Adne van Engelen die niet genoot van de wind gisteren en zich vanaf morgen in de aanval mag melden #TUR2022 pic.twitter.com/MOWvSEKs86

— CyclingOnline.nl (@cyclingonlineNL) April 12, 2022

Vandaag geen volgwagen voor mij, maar een linea recta busverbinding naar Izmir. Van het parcours, zo mooi langs de Egeïsche zee slingerend, krijg ik weinig mee. Met een uur zijn we via de snelweg bij de entree van Izmir gekomen. En daar gaat het bijna mis, Izmir is hermetisch op slot vanwege de wedstrijd. Linten en hekken versperren de ingang en de verschijning van een bus die duidelijk van de organisatie is maakt geen enkele indruk bij de aanwezige politiemensen. We worden weggestuurd en stuiten verderop op een nieuwe blokkade. Pas als we aanstalten maken om het hoofd van de organisatie te bellen gaat het lint omhoog. Op weg naar de finish, helemaal aan de andere kant van de miljoenenstad (inmiddels heeft het inwonertal de 5 miljoen overschreden) pikken we op verzoek van de politie een gewonde vrouw op. Met een vermoedelijk gebroken arm moet naar een ziekenhuis en dat is precies waar wij zo'n beetje langskomen.

Izmir, dat tot 1922 Smyrna heette, werd gesticht in 1100 voor Christus. Inmiddels bekend als de meest vrije stad van Turkije, kent het een uiterst roerige geschiedenis. Zo werd het in 575 jaar voor Christus volledig vernietigd door de Lydiërs, om vervolgens 20 jaar later door de Perzen opnieuw vernietigd te worden. Zo'n 200 jaar later bouwde Alexander de Grote het opnieuw op. Smyrna valt uiteindelijk na verschillende bezettingen in 1424 weer in Ottomaanse handen.

Als het Ottomaanse rijk in 1920 uiteen valt krijgt Griekenland de stad en omgeving toegewezen. Het duurt slechts 2 jaar, dan vallen de legers van Kemal Atatürk de stad aan. Het gaat niet vanzelf, twee derde van de stad werd vernietigd. Precies 100 jaar later is de stad uitgegroeid tot een metropool van ongekende omvang. De stad strekt zich uit rond de baai. De snelste manieren om van de ene naar de andere kant te komen gaan over rails of water. Na de teloorgang van de tramlijn die in 1890 werd geopend, werden er recenter twee nieuwe lijnen geopend. Moderne trams rijden tussen 33 stations. Wie een kijkje neemt op het water ziet al snel wat een nog snellere manier is om van de ene kant naar de andere te komen; een vloot van veerboten vaart de hele dag en nacht heen en weer.

Ismir bracht ook grootheden voort. Homerus, de beroemde dichter en zanger die zo'n 2200 jaar geleden constateerde dat "zelfs een dom persoon iets leert als het hem raakt“ werd er geboren. En het is ook de geboorteplaats van Aristoteles Onassis, de steenrijke reder die uiteindelijk, na een trits aan affaires met onder ander Maria Callas, trouwde met Jackie Kennedy, weduwe van de vermoorde Amerikaanse president John F. Kennedy.

In de voetsporen van zulke grote en bekende mannen stapt Jasper Philipsen als hij vlakbij de ferryhaven als nipte winnaar over de streep komt. Nog geen uur voordat hij dat deed wordt nog een heldhaftige poging gedaan om een groot gat bij een putdeksel te dichten. Het gat is groot genoeg om een gigantische valpartij te veroorzaken, maar is net op tijd gevuld met koud asfalt dat uiteindelijk nog een verder wordt aangestampt door een traditionele dansgroep en vrolijk trompetterende muziekvereniging. En zo krijgt het massaal toegestroomde publiek een spannende spint voorgeschoteld.

Het was de dag van Jasper Philipsen in de @TURTourOfTurkey vandaag. Een impressie van etappe 3 #TUR2022 pic.twitter.com/94zuAfpVv3

— CyclingOnline.nl (@cyclingonlineNL) April 12, 2022

Philipsen zet met zijn winst het algemeen klassement op kop en pakt meteen de leidende positie. Cees Bol van het team DSM is een van de mannen die de sprint aantrekt voor ploegmaat Alberto Dainese (5e) rolt in Izmir als 52e over de meet. Hij is daarmee de hoogst geklasseerde Nederlandse renner.

Verder: 

62 -Etienne van Empel (China Glory Continental Cycling Team)

81 - Danny van der Tuulk (Equipo Kern Pharma)

121 - Reinier Honig (China Glory Continental Cycling Team)

130 - Wessel Krul(Human Powered Health)

140 - Adne van Engelen (Bike Aid)

142 - Danny van Poppel (Bora-Hansgrohe)

162 - Arvid de Kleijn (Human Powered Health)

Tekst, foto's en video Erik Jan Jansen