Tekst en foto's: © Jeroen Wielaert

6 1992

Een vrachtwagenstaking in Frankrijk noopt tot verandering van het reisplan voor de start in San Sebastian. Ik ga vliegen. Jacques en ik moeten eerst met een Spaanse huurauto. Die tank ik eenmaal in Frankrijk vol diesel, in plaats van benzine. Het duurt uren langs de kant in de etappe naar Bordeaux voor de brandstof is omgewisseld. Ben nog net op tijd achter de meet om het zegeverhaal van Rob Harmeling aan te horen. Noordelijk in Frankrijk stappen we in onze fraai bestickerde Alfa Romeo. In Straatburg, na een etappezege van Van Poppel, rem ik al te schielijk op een kruispunt. Een Franse dame knalt achterop. De Alfa wordt een Fiatje. Er zijn geen Nederlandse successen meer te melden. Indurain wint voor de tweede keer.

2017 BOURBONNE LES BAINS

Wachten op de onvermijdelijke massasprint in Vittel. Het is behoorlijk heet op de Avenue Georges Clemenceau. Met een dichte groep collega’s zie ik de aankomst op de televisie in de Colastand, tweehonderd meter na de meet. We zien de ene valpartij na de andere, waarin Arnaud Demare overeind blijft als winnaar. Een Franse sprintzege, lang geleden. Terwijl hij wordt gehuldigd, zwelt het tumult om Peter Sagan aan. Hij zou Mark Cavendish hebben laten vallen. Ik wil nog even naar het centrum van Vittel, maar dat blijkt onmogelijk. Er zijn auto’s dwars op de weg gezet, bij wijze van maatregel tegen een mogelijke terreurdaad. Onderweg naar Hotel Étoile d’Or in Bourbonne-les-Bains komt eerst het bericht van zijn deklassering. Dat kan, komt meer voor, bij wijze van straf. In de loop van de avond volgt het andere nieuws: Sagan uit Tour. Op facebook ontstaat een felle discussie tussen de rekkelijken en de preciezen. Als er vertraagde beelden van voren verschijnen is het wel duidelijk: Cav heeft zichzelf in moeilijkheden gebracht. Voor mij is het duidelijk: Sagan is volslagen onterecht uit de Tour gezet. Slecht voor het evenement.

7. 1993

Na Futoroscope een Grand Départ in een historisch themapark: Puy du Fou. Indurain wint er alvast de proloog en laat het geel daarna voor een dag of wat aan anderen.

Oud-renner Peter Zijerveld is mijn compagnon, deze reis. Hij is snel een toegewijde radiomaker geworden. In de sprints duelleren Olaf Ludwig en Djamolodine Abdoesjaparov. In Verdun is er een verrassende ritzege voor een Amerikaanse debutant: Lance Armstrong. Toni Rominger gaat door voor uitdager van Indurain. Het is voorbij met de Nederlandse successen. Indurain fietst oppermachtig naar Tourzege 3. 

2017 MAILLERONCOURT-SAINT-PANCRAS

Raak even de weg naar de start kwijt, omdat in Vittel een grote bestelwagen het zicht op de Tourborden naar de parkeerplaatsen ontneemt. Ik rijd nu weer tegen dezelfde terreurblokkade aan. Na het omkeren zie ik de borden wel, rijd door en kom onbedoeld op het parcours terecht. Een gendarme staat me toe om te parkeren op een ontruimd parkeerterrein. Driehonderd meter teruglopen naar het Village Départ en het startpodium. Daar zie ik Jos van Emden aan het hek praten met Nederlandse fans die een grote Nederlandse driekleur hebben meegenomen. Andere renners zoeken een plaats in de schaduw. Het is nog heter dan gisteren.

Ik hoef niet naar de aankomst op de Planche des Belles Filles, heb genoeg te schrijven. Dat doe ik een paar uur in een café vlak bij de start. Door het raam zie ik hoe de hekken worden opgeladen. Vittel wordt weer zichzelf. De tafels van buiten worden al omgekeerd binnen gezet. Ik zie Aru winnen op de Planche. Froome komt in het geel. Het is niet lang rijden door het boeren landschap naar het B&B van een Nederlands stel: Le Mouton Qui Rit. Met hen aan tafel wordt het reuze gezellig.  

8. 1994

Voor het eerst in het centrum van Lille, Grand Départ. Mooie binnenstad, blijkt. Leuke gast in de auto, op weg naar Boulogne-sur-Mer: Jules Deelder. Van Poppel wint de rit. Jules, die avond: ‘Ik kreeg hem bij het raam van onze auto. Ik heb gezegd: aanpakken, doorslikken en zwijgen tot in den doet!’ Gans het peloton heeft de primeur van de Chunnel, verplaatsing onder het Kanaal naar Engeland voor een paar ritten. Ik vraag een agent: ‘Waar is de tunnel?’ Hij zegt: ‘Onder ze zee, meneer.’ Na een paar jolly good British stages gaan we met de boot terug. Samen met Peter Ouwerkerk houd ik een Shakespeariaanse Toespraak tot de Zee. Voor de start op de kade van Cherbourg spreken we Greg LeMond. Het is echt over met de Amerikaan, rijp voor een abandon. We vermaken ons met Marco Vermeij, fietskoerier in Franse dienst. Ook hij zal de Tour niet uitrijden. In de Pyreneeën is het definitief gedaan met Rooks en Theunisse. Vlak na elkaar stappen ze af. In Lourdes neem ik hun leed op – gevoelige verhalen. Indurain rijdt naar Tourwinst 4. 

2017 LOGIS SASPUT, ZEEUWS-VLAANDEREN

In het Village Départ van Vesoul tref ik Philippe Brunel, leeftijdgenoot en veteraan bij L’Équipe.

‘Is het al gespeeld?’

‘Neuh,’ zegt de Parijzenaar me, ‘er kan nog veel gebeuren. Zo moet je denken. Als het al gespeeld zou zijn wordt het onverdraaglijk. Zo werd er ook al gedacht in het tijdperk Merckx.’

Voor het eerste deze Tour neem ik het parcours, tot voorbij Chaumont. Heb veel plezier met alles wat ik langs de kant zie staan. Het is het traditionele stilstaande carnaval lángs de route. Op de finish in Troyes loopt het tegen de 37 graden. Op de Zone Technique hangt een verveelde stemming. De ellenlange rit heeft niet het plezier gebracht wat ik onderweg had. Kittel wint een sprint zonder onregelmatigheden. Tegen elven in de avond ben ik bij mijn vrouw in Zeeuws-Vlaanderen. Om budgettaire redenen een paar dagen naar huis. Raar, maar ook warm samen, even uit de Tour.

9. 1995

Vertrek in Saint-Brieuc, Bretagne.  In hevige regenval gaat proloogfavoriet Chris Boardman onderuit. In Duinkerken val ik na de finish tegen een hek met ritwinnaar Jeroen Blijlevens. Ja, een nieuwe generatie Nederlandse helden dient zich aan. Op Alpe d’Huez sta ik op veteraan Breukink te wachten als ik in mijn koptelefoon hoor over de ramp in Srebrenica. Ik voel me volkomen belachelijk, maar de Tour gaat toch ook door…Marco Pantani wint. Zes dagen later, 18 juli, rijd ik voor de het peloton de Portet d’Aspet af. Albert Bouvet op Radio Tour: ‘Chute! Chute! Un coureur Motorola semble gravement blessé!’ We weten dan nog niet dat Fabio Casartelli dodelijk is verongelukt. Drie dagen later steekt ritwinnaar Armstrong in Limoges zijn vinger in de lucht voor ploegmaat Fabio. Het wordt Tour 5 voor Indurain.

2017 LOGIS SASPUT, ZEEUWS-VLAANDEREN

Eerst een Tourstuk schrijven, dan even op de fiets naar Breskens, terwijl ze uit Troyes naar Nuits-Saint-Georges zijn gaan fietsen. Van de Champagne naar de Bourgogne: een verandering van smaken. Het geweeklaag over de saaiheid van de Tour is niet van de lucht. Het komt me bekend voor van tal van eerdere edities. Hier zijn een aantal opties mogelijk: minder lang uitzenden, of lang uitzenden, maar pas het laatste half uur kijken. Ik doe het anders: zet de tv aan en ga zitten schrijven, met Wuyts en De Cauwer als zalig achtergrondgemurmel. Het is weer een grote dag voor Veenendaal, met Dylan van Baarle in de hapklare kopgroep. Dylan Groenewegen wordt andermaal zesde in de massasprint. Voor de ritzege komt het aan op een minieme millimeter tussen Kittel en Boason Hagen.

10. 1996

Voor de start hoeven we niet ver, deze reis. Den Bosch, goeie stand-in voor Den Haag. Deze Tour zit ik voor een keer in de NOS-sluitwagen achter het peloton, met de briljante chauffeur Erwin Prop. Het begin van een lange reeks Tourcolumns, rechtstreeks uit de auto, met aandacht voor de kranten en de omgeving. Het is het einde van Miguel Indurain. Hij verzuipt in de regens van het eerste deel van deze ronde, waarin Michael Boogerd stralend boven komt als ritwinnaar in Aix-les-Bains. Noodweer noodzaakt tot inkorten van de rit over de Galibier. We gaan er in konvooi overheen en worden allemaal uitgejouwd door het campervolk. Bjarne Riis wint de Tour, als eerste Deen. Het is ongelooflijk. De epo-waarheid komt pas veel later naar buiten. 

2017 LOGIS SASPUT, ZEEUWS-VLAANDEREN

Een massasprint kan het niet worden op het Station des Rousses, hoog in de Jura. Daags eerder heb ik Michel Wuyts zijn twijfels horen uitspreken over de vraag of het spannend ging worden. Hij zei: ‘Merckx zou het gehad hebben over héuvels.’ Da’s al te geringschattend.

Robert Gesink werkt goed aan zijn plannen voor een ritzege met een solo naar het Station des Rousses. Hij heeft alleen de pech dat Fransman Lilian Calmejane voor hem uit blijft rijden en ook nog uitloopt. Saai is het niet, hoe Robert tweede wordt achter de onbekende Franse klasbak. Calmejane krijgt kramp, maar Gesink kan er niet van profiteren.

Morgen weer terug naar Frankrijk, naar Périgueux.